گارنت (به انگليسي: Garnet) با فرمول شيميايي از مجموعه كاني هاست و از واژه گراناتوم اخذ شدهاست. انحلال آنها در اسيدها به سختي صورت گرفته و بندرت ذوب ميشوند. متغير - براي ايزومورفهاي مرتبه بالاي آن عناصر Mg- Fe - Ca- Al- V -Cr -Zr -Ti -Mn - Y در كانيها به صورت اوليه يافت ميشوند. قرمز روشن تا قرمز تيره - قهوهاي تيره - سياه رنگ اثر خط:سياه براي اولين بار در ايتاليا كشف شد و از نظر شكل بلور: رمبودودكائدر، رنگ: بيرنگ - سياه - صورتي - قرمز تيره - سبز روشن - بنفش تيره - قرمز روشن -، شفافيت: غير شفاف - نيمه كدر، شكستگي: صدفي - نامنظم - خشن، جلا: شيشهاي - چرب - ابريشمي، رخ: ناقص- مطابق با سطح و در ردهبندي سيليكات است همچنين خاصيت مغناطيسي ندارد و منشأ تشكيل آن ماگمايي - پگماتيت - دگرگوني - دگرگوني مجاورتي - آبرفتي است.
همايند كانيشناسي (پارانژ) آن سختي - چگالي - انحلال در اسيدها -رخ - اشعه Xاسفالريت - لوسيت - اوياليت - روبيس- كلريت- بيوتيت- فلدسپات ها- كوارتز است ، از نظر ژيزمان بلوري - آگرگات دانهاي - تودهاي - فشرده - دانهاي در آبرفتها فراوان است و بيشتر در در زونهاي ماگماتيك و دگرگوني مجاورتي، اسيدي و كربناتي يافت ميشود. تركيب شيميايي گارنتها با فرمول ساختمان كلي A3B2(SiO4)3 بيان ميشود. در اين فرمول موضع A با كاتيونهاي Ca و Mg، Fe+2 يا Mn+2 و موضع B با كاتيونهاي Fe+3، Cr+3 اشغال ميشود. گارنتها بر اساس فرمول شيميايي به انواع زير تقسيم ميشوند: پيروپMg3Al2(SiO4)3 در تركيب آن معمولاً مقداري Ca و Fe+2 وجود دارد. رنگ آن از قرمز تيره تا تقريباً سياه تغيير ميكند. اغلب شفاف است و به همين خاطر در جواهر سازي مصرف ميشود. نام آن از يك واژه يوناني به معني آتشسان گرفته شده است. رودوليت نامي است كه به گارنت ارغواني يا قرمز مايل به صورتي روشن داده شده و تركيب آن با دو بخش پيروپ و يك بخش آلماندين مطابقت دارد. آلماندين Fe3Al2(SiO4)3 در تركيب اين كاني ممكن است Fe+3 جايگزين Al ميشود و نيز mg به جاي Fe+2 قرار گيرد. رنگ آن از قرمز كاملاً تيره در انوع شفاف و قيمتي تا قرمز مايل به قهوهاي در گارنتهاي نيمه شفاف و معمولي تغيير ميكند. نام اين كاني از محلي در آسياي صغير معروف به آلاباندا، كه در زمانهاي گذشته گارنتها در آنجا تراش و صيقل داده ميشدند، گرفته شده است. اسپسارتين Mn3Al2(SiO4)3 در تركيب آن معمولاً Fe+2 جاي مقداري Mn را ميگيرد و Fe+3 تا حدودي جانشين Al ميشود. رنگ مايل به قهوهاي تا قرمز دارد. گروسولار (آمونيت يا سنگ دارچين): Ca3Al2(SiO4)3 در اين كاني اغلب Fe2+ جايگزين Ca ميشود و Fe+3 به جاي Al قرار ميگيرد. به رنگهاي سفيد، سبز، زرد، قهوهاي دارچيني، قرمز كمرنگ يافت ميشود. نام آن از واژهاي در گياهشناسي براي نوعي انگور فرنگي، به علت رنگ سبز روشن اولين گروسولار، گرفته شده است. آندارديت كاني نسبتاً فراواني است. در تركيب آن ممكن است جايگزيني Al به جاي Fe+3 و نيز Fe+2، Mn+2 و Mg به جاي Ca رخ دهد. رنگ آن سايههاي مختلفي از زرد، سبز، قهوهاي تا سياه را نشان ميدهد. رمانتوييد نوعي آندراديت سبز رنگ، با جلاي الماسي است كه به عنوان جواهرات مصرف ميشود. آندراديت از نام كاني شناس پرتغالي دي آندردا گرفته شده است. اوارويت رنگ سبز زمردي دارد و از نام كنت كنت اوارو گرفته شده است.
با درجهبندي ساينده: در درجهاول آلماندن به دليل وزن مخصوص بيشتر ارجحيت دارد, آندالوزيت انتخاب دوم است. حداقل 97% گارنت، كمي سيليس آزاد, در سايندههاي بادي اندازه ذرات 3-1 ميليمتر. اثر برش آبي 1-06/0 ميليمتر (به اندازه نصف قطر دهانه خروجي) فيلتر كردن آب: حداقل وزن مخصوص 4، ذرات گردشده بين 8 تا 250 مش با ضريب يكنواختي تا حد امكان نزديك به 1. بستههاي شن چاههاي نفت: نيازمند بلورهاي گردشده و مجزا گارنت آلماندن است. بازيافت:يكي از قابليتهاي گارنت در سايندهها اين است كه ميتواند بازپروري، پاكسازي، دانهبندي شده و بازمورد استفاده مجدد قرار گيرد. قيمت اوليه بالاتر در مقايسه با سايندههاي رقيب را ميتوان با طول عمر بيشتر بر پايه بازيافت مناسب توجيه كرد. جايگزينها:در سايندهها: بوكسيت و آلومينا، اكسيد منيزيم، كروندم، دياتوميت، فلدسپار، هماتيت، منيتيت، نفلينسينيت، اليوين، پرليت، پوميس، ماسه سيليسي، سرباره استاروليت، تريپلي، اكسيد سيليسيم، ايلمنيت. فيلتر: كربن فعال شده، آنتراسيت، آزبست، سلولز، دياتوميت، منيتيت، اليوين، پرليت، پوميس، مايه سيليسي و ايلمنيت. سطح غير لغزنده: آلومينا، سنباده، ماسه سيليسي. بستههاي شن چاههاي نفتي: بوكسيت كلسيمدار شده.
ساينده:
خواصي مانند درجه دماي ذوب نسبتا بالا(°C1250)، شكستگي نيمهگردشده تا نيمهزاويه دار، سيليس آزاد كم يا صفر و مقاومت بالا در برابر حملات شيميايي و فيزيكي باعث شده كه گارنت به عنوان يك ساينده با كيفيت وسايلي مانند كاغذ سنباده و سنگ ساب بكار ميرود.
سايندههاي بادي:
از گارنت دانهبندي شده و نرم در توليد دانه، پودر و خاكه صيقل دهنده استفاده ميشود، اين مواد در مرحله نهايي شيشهسازي، جلا دادن سراميك و نيمههاديها بكار ميروند. گارنت با اندازه دانه ثابت در سايندههاي بادي مورد استفاده قرار ميگيرد كه بدليل وزن مخصوص نسبتاً بالا و شكل بلوكي ذرات، فشار هواي كمتري مورد نياز است. از اين روش براي تعمير كشتي، لوكوموتيوها، كاميون و اتومبيل، هواپيما و ساخت و نگهداري سازههاي فولادي مانند پل، سكوهاي نفتي، ايستگاههاي برق، توربينها و ديگهاي بخار، تانكرها، خطوط لوله و همواركردن شيشه و سنگهاي نما مورد استفاده قرار ميگيرد.
برش با فشار آب:
گارنت به عنوان ساينده، در اين نوع برش مورد استفاده قرار ميگيرد. در اين روش آب با فشار mkg/m2 40 از يك دهانه باريك شليك ميشود. از آن براي برش دقيق فولاد، آلومينيوم، چوب، پلاستيك، كامپوزيت، شيشه، سنگ، كانكريت، سراميك و تخته استفاده ميشود.
فيلتر كردن:
خواص گارنت سبب شده از آن در سيستمهاي فيلتر چند واسطهاي استفاده شود (تصفيه آب شهري، جداسازي ذرات آبهاي فاضلاب). در اين نوع فيلترها، سه لايه كاني وجود دارد كه اندازه آنها از بالا به پايين كاهش و چگالي آنها افزايش مييابد.
يك نوع متداول آن عبارتست از: يك لايه آنتراسيت با چگالي 4/1 و اندازه ذرات 5/2-0 ميليمتر، ماسه سيليسي 6/2 و اندازه 1-4/0 ميليمتر و لايه گارنت 2/4-8/3 و 4/1-0/1 و 6/0-25/0 ميليمتر.
مقاومت گارنت در برابر آلوده سازي مجدد در حين مكش وارون آب از مهمترين ويژگيهاي آن است.
چاههاي نفت:
كاربرد كمتر ولي رو به گسترش گارنت در بستههاي شني است كه در چاههاي نفتي در موقع خروج پرفشار نفتهاي سنگين از چاه مورد استفاده قرار ميگيرد.
سنگ قيمتي :
يكي از كاربردهاي ديگر گارنت به عنوان سنگ نيمه قيمتي است. آلماندن (قرمز بنفش) آندراديت (سياه تا سبز) گروسولر (سبز مايل به زرد كمرنگ) هسونيت (زرد، قهوهاي) پيروپ (قرمز روشن) پيروپ ـ آلماندن (قرمز) رودوليت (قرمز ـ صورتي) اسپسارتيت (صورتي ـ پرتغالي).
موارد استفاده دارويي:
درباره خواص دارويي گارنت ها آمده است كه هر كس آن را با خود داشته باشد از جذام، صرع و قولنج ايمن باشد.از پودر آن به عنوان سرمه چشم استفاده مي شده است. برخي از غربي ها،هنوز هم معتقدند همراه داشتن گارنت در ماه اول سال ميلادي يعني ماه ژانويه، باعث خوشحالي و موفقيت در آن ماه مي شود.
استانداردها با درجهبندي ساينده:
در درجهاول آلماندن به دليل وزن مخصوص بيشتر ارجحيت دارد, آندالوزيت انتخاب دوم است. حداقل 97% گارنت، كمي سيليس آزاد, در سايندههاي بادي اندازه ذرات 3-1 ميليمتر. اثر برش آبي 1-06/0 ميليمتر (به اندازه نصف قطر دهانه خروجي).
فيلتر كردن آب:
حداقل وزن مخصوص 4، ذرات گردشده بين 8 تا 250 مش با ضريب يكنواختي تا حد امكان نزديك به 1.
بستههاي شن چاههاي نفت:
نيازمند بلورهاي گردشده و مجزا گارنت آلماندن است.
بازيافت:
يكي از قابليتهاي گارنت در سايندهها اين است كه ميتواند بازپروري، پاكسازي، دانهبندي شده و باز مورد استفاده مجدد قرار گيرد. قيمت اوليه بالاتر در مقايسه با سايندههاي رقيب را ميتوان با طول عمر بيشتر بر پايه بازيافت مناسب توجيه كرد.